6. ΠΕΙΘΑΡΧΙΑ ΣΤΗΝ ΠΑΙΔΙΚΗ ΗΛΙΚΙΑ

  Ως πειθαρχία ορίζεται η υπακοή σε κανόνες που ρυθμίζουν τη συμπεριφορά και τη δράση του ατόμου εξασφαλίζοντας με αυτό τον τρόπο την τάξη. Πόσο δύσκολο είναι όμως να επιτευχθεί αυτό στην παιδική ηλικία αποφεύγοντας την τιμωρία;

Αδιαμφισβήτητα το ζήτημα της πειθαρχίας είναι από τα σημαντικότερα που απασχολούν και προβληματίζουν τους γονείς. Για αρχή λοιπόν ο όρος της πειθαρχίας δεν πρέπει να μας παραπέμπει στην τιμωρία ως μέσο επίτευξης της. Η πειθαρχία έχει εκπαιδευτικό χαρακτήρα αποσκοπώντας στον έλεγχο της συμπεριφοράς από το ίδιο το παιδί, οδηγώντας το στη λήψη αποφάσεων. Για την επίτευξη αυτών πρέπει εκ των προτέρων να έχουμε αναπτύξει έναν ισχυρό δεσμό με το παιδί στηριγμένο στην κατανόηση και την αγάπη.

  Το ζητούμενο είναι να γίνεται λόγος για καθοδήγηση με τέτοιο τρόπο που θα δείχνει το αίσθημα κατανόησης που τρέφουμε προς αυτό, με σκοπό την προσαρμογή της συμπεριφοράς του. Αρχικά να σημειωθεί πως τις περισσότερες φορές που το παιδί αντιδρά  άσχημα, αυτό συμβαίνει είτε  επειδή δεν αισθάνεται καλά με τον εαυτό του, είτε γιατί αισθάνεται απομακρυσμένο από τους γονείς του. Για άλλη μία φορά επισημαίνεται πόσο σημαντική είναι η σωματική επαφή. Όταν βλέπετε πώς αντιδρά άσχημα, χαμηλώστε, σκύψτε στο ίδιο ύψος απέναντί του, αγγίξτε τα χέρια του και πείτε «καταλαβαίνω πως είσαι θυμωμένος όμως δεν χρειάζεται να φωνάζεις». Για να γίνει σαφές ποια είναι η σωστή συμπεριφορά , πρέπει να ξεκαθαριστεί η «λάθος», αυτή που δεν ενθαρρύνουν και δεν επικροτούν οι γονείς.

  Τα παιδιά έχουν την τάση να επαναλαμβάνουν τέτοιες συμπεριφορές όταν δεν καταλαβαίνουν τους λόγους που δεν πρέπει να φέρονται έτσι.  Η πειθαρχία φαίνεται να διευκολύνει την αναγνώριση των συναισθημάτων και των αναγκών τους ενώ παράλληλα διδάσκει την ευγένεια. Παράλληλα, αποτελεί προϋπόθεση του θετικού γονικού ρόλου, δηλαδή την υιοθέτηση συμπεριφοράς  στοχεύοντας  αποκλειστικά στο συμφέρον του παιδιού. Αυτή έχει ως υπόβαθρο το σεβασμό προς τα ανθρώπινα δικαιώματα που συνεπάγεται ασφαλώς την εξομάλυνση των συγκρούσεων μακριά από τακτικές της σωματικής και συναισθηματικής τιμωρίας.Είναι  χρήσιμο να δοθεί χρόνος και χώρος μία φορά την εβδομάδα για συζήτηση αναφορικά με τη συμπεριφορά και τους κανόνες συμπεριφοράς και πότε θα πρέπει να εφαρμοστούν, αυτό θα βοηθήσει στην γρηγορότερη αφομοίωσή τους. Η ενεργός συμμετοχή του παιδιού στη διαδικασία λήψης αποφάσεων, έχει καθοριστικό ρόλο στην προσπάθεια για ανάπτυξη αυτοπειθαρχίας.

   Όταν αντιλαμβάνεστε πως πρόκειται το παιδί να χάσει τον έλεγχο, προσπαθήστε να δράσετε με τέτοιο τρόπο που θα αποσπάσετε την προσοχή του από αυτό το πρόσωπο/αντικείμενο εστιάζοντας κάπου αλλού, σε κάποιο παιχνίδι, σε κάποιον ήχο. Επαινώντας το παιδί για σωστή και ευγενική συμπεριφορά θα του δώσετε το κίνητρο για να εξακολουθήσει να φέρεται έτσι. Όταν  το παιδί περνά χρόνο μαζί σας , οι πιθανότητες έκφρασης  μη θετικής συμπεριφοράς, μειώνονται . Συνεπώς , είναι ωφέλιμο να αφιερώνετε καθημερινά χρόνο σε κάποια κοινή δραστηριότητα/απασχόληση. Ακόμα, το «όχι», να μην αφήνει περιθώρια για διαπραγματεύσεις και αλλαγές, δηλαδή  να επικρατεί σταθερότητα στις αποφάσεις που λαμβάνονται. Πρόκειται για ένα από τα κύρια «συστατικά» στη διαδικασία επίτευξης της πειθαρχημένης συμπεριφοράς.

  Επιπλέον , δημιουργώντας ένα χώρο πιο ασφαλή για το παιδί γλιτώνουμε τη διαδικασία αλλεπάλληλων «μη» και «όχι». Όταν απαγορεύουμε κάτι, είναι σημαντικό να δίνουμε εναλλακτικές επιλογές, για παράδειγμα «είναι επικίνδυνο το παιχνίδι με την μπάλα στο σαλόνι, μπορούμε όμως να παίξουμε με αυτή στην αυλή ή στο πάρκο» ή «καλύτερα να μη φας άλλη σοκολάτα, τι θα έλεγες για ένα μήλο;». Όταν το παιδί διανύει μια ηλικία στην οποία μπορεί να γίνει διάλογος, επιλέγουμε αυτό. Ρωτάμε για τα συναισθήματά του, τι είναι αυτό που το προβληματίζει/δυσκολεύει. Με τον τρόπο αυτό, όχι μόνο γίνεται μοίρασμα συναισθημάτων και αποφόρτιση του παιδιού, αλλά λαμβάνουμε και εμείς μια κατεύθυνση για τυχόν αλλαγές που θα μπορούσαν να γίνουν

  Καταλήγοντας, τα παιδιά προσχολικής και σχολικής ηλικίας διανύουν ένα πειραματικό στάδιο, δοκιμάζουν τις αντοχές και τα όρια των γονέων, συνεπώς και τα δικά τους.  Το επιθυμητό αποτέλεσμα έρχεται σταδιακά  με βελτιώσεις ,μην έχετε την απαίτηση για αλματώδεις αλλαγές σε σύντομο χρονικό διάστημα. Γι’ αυτό είναι βασικό οι παραπάνω συνήθειες να ενταχθούν  από  νωρίς στην ζωή του παιδιού. Προσπαθήστε να δείξετε κατανόηση , ακολουθώντας συνεχώς τη διαδικασία που πιστεύετε πως ταιριάζει στο παιδί σας, με όσο το δυνατόν λιγότερες παρεκκλίσεις.

 

Η πειθαρχία είναι η γέφυρα μεταξύ στόχου και επίτευξης του στόχου.

Jim Rohn

✍️ Γράφει η Δήμητρα Κοζμίδου, κοινωνική λειτουργός.

 

_____________________________________________

🦊|CheirelProject